GHẺ(Scabies)

sinh viên hay bị ghẻ phải không nhỉ:mình đua bài này lên ai bị thì biết thêm còn ai chưa bị thì tìm hiểu thêm: Bệnh ghẻ là bệnh da rất ngứa do Sarcoptes scabiei var hominis. Bệnh ghẻ là vấn đề sức khỏe cộng đồng trên toàn thế giới, ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, mọi chủng tộc, mọi tầng lớp. Tình trạng tập trung nhiều người, chẩn đoán và điều trị muộn, đói nghèo góp phần làm bệnh ghẻ lan tràn. Bệnh gặp nhiều ở trẻ em và những người hoạt động tình dục hơn ở những nhóm người khác.

Dịch tễ học
Tần số: khoảng 300 triệu trường hợp ghẻ được ghi nhận trên toàn thế giới mỗi năm. Tỷ lệ mắc bệnh của các nước đang phát triển cao hơn ở các nước phát triển. Thảm họa, chiến tranh, đói nghèo dẫn đến tập trung đông người làm tăng tỷ lệ mắc bệnh.
Chủng tộc: không có sự ưu thế về chủng tộc.
Giới: không có sự ưu thế về giới.
Tuổi: ghẻ kinh điển thường gặp ở trẻ em và những người hoạt động tình dục. Ghẻ vảy chủ yếu xuất hiện ở những người suy giảm miễn dịch, người cao tuổi, bệnh nhân ốm liệt giường.
Nguyên nhân: S scabiei var hominis.

Lâm sàng
Tổn thương của bệnh bao gồm tổn thương nguyên phát và tổn thương thứ phát. Tổn thương nguyên phát là biểu hiện đầu tiên của bệnh bao gồm sẩn nhỏ, mụn nước và đường hầm (burrow). Tổn thương thứ phát là kết quả của viêc cào gãi.
Tổn thương nguyên phát:
Phân bố tổn thương khá đặc trưng cho bệnh. Ở người lớn, tổn thương nguyên phát thường biểu hiện ở cổ tay, các kẽ ngón tay, mu bàn chân, nách, khuỷu tay, thắt lưng, mông, sinh dục. Sẩn và mụn nước ở da bìu và dương vật ở nam, quầng vú ở nữ khá đặc trưng.
Đường hầm (Burrow): là dấu hiệu đặc hiệu của bệnh, biểu hiện là đường hầm ở thượng bì do ghẻ cái di chuyển. Tổn thương nối cao trên da như một sợi chỉ, màu xám, dài từ 2-10mm; một đầu của đường hầm có thể thấy chấm màu đen, đó là nơi cư trú của ký sinh trùng. Thường phải tìm kỹ mới thấy được đường hầm, vị trí hay gặp là các kẽ ngón tay, mặt gấp của cổ tay, khuỷu tay, nách, cạp quần, bìu ở nam, quầng vú ở nữ. Ở trẻ nhũ nhi, đường hầm thường gặp ở lòng bàn tay, bàn chân. Ký sinh trùng không thấy được bằng mắt thường, phải quan sát bằng kính hiển vi.
Sẩn đỏ và mụn nước kích thước từ 1-3mm có thể thấy ở các vị trí điển hình của bệnh. Mụn nước rải rác. Sẩn hiếm khi chứa ký sinh trùng và thường là biểu hiện của tình trạng mẫn cảm; thường thấy ở bìu, dương vật ở nam, quầng vú ở nữ. Người lớn hiếm khi biểu hiện ở cổ, mặt; trẻ em những vùng này thường biểu hiện điển hình.
Ở trẻ trẻ sơ sinh, trẻ nhũ nhi và trẻ em nhỏ thường có eczema hóa và có những nốt kích thước 2-20mm.
Ghẻ vảy (Ghẻ Na-uy): biểu hiện da dày sừng và vảy tiết, vảy da trên diện tích rộng; móng loạn dưỡng, tổn thương ở đầu thương nhô cao; thường không ngứa hoặc ngứa rất ít. Vị trí bị bệnh bất kỳ vùng nào. Thường gặp ở những người suy giảm miễn dịch, bệnh thần kinh, bệnh tâm thần. Số lượng ký sinh trùng trong thể này rất lớn từ hàng nghìn tới hàng triệu.
Tổn thương thứ phát: do cào gãi, nhiễm khuẩn, đáp ứng của cơ thể vật chủ chống lại ký sinh trùng và những sản phẩm của chúng. Gồm: những vết xây xước, eczemma, vảy tiết, tăng sắc tố sau viêm, dát đỏ, sẩn cục, nhiễm khuẩn.
Triệu chứng cơ năng: rất ngứa nhất là về đêm.

Điều trị
Tất cả các thành viên trong gia đình và những người tiếp xúc gần với bệnh nhân phải được khám bệnh và điều trị.
Vệ sinh chăn màn, quần áo, giường chiếu: quần áo, ga trải giường, khăn tắm sử dụng trong vòng một tuần trước đó phải giặt bằng nước nóng khi điều trị và một tuần sau khi điều trị; những đồ không giặt được thì cho vào một túi ni-lông trong vòng một tuần.
Scabicides/antiparasitics:
Permethrin 5%.
Lindan dung dịch hoặc kem 1%.
Lưu huỳnh kết tủa trong petrolatum 6%.
Crotamiton (Eurax) 10%.
Ivermectin (Stromectol).
DEP (Phương pháp Đặng Vũ Hỷ).
Kháng histamin tổng hợp
Kháng sinh khi có bội nhiễm.




theo BS Hà