Tiêu đề: Nguyên tắc cơ bản xây dựng khẩu phần ăn cho BN
Mục đích:
- Đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng bình thường. - Có tác dụng trực tiếp đến nguyên nhân gây bệnh. - Tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. - Có tác dụng điều hòa thần kinh và thể dịch. - Phòng ngừa bệnh.
Nguyên tắc chung:
- Chế độ ăn trong quá trình điều trị không kéo dài, chỉ thực hiện trong giai đoạn điều trị. - Trong khẩu phần ăn bệnh lý, tỷ lệ Protein:Lipid:Glucid thay đổi tùy theo tình trạng bệnh và không như bình thường. - Chế biến thức ăn đúng theo yêu cầu của điều trị. - Thức ăn hợp khẩu vị của người bệnh, đảm bảo vệ sinh. - Sử dụng các thực phẩm có sẵn tại địa phương, theo mùa và phù hợp với tình hình kinh tế của người bệnh. - Động viên, khuyến khích người bệnh ăn đúng chế độ điều trị. Sau đây là chế độ ăn cho một số bệnh.
Chế độ ăn trong bệnh tiêu chảy:
- Mục đích:
+ Tránh suy dinh dưỡng. + Bồi hoàn nước điện giải. + Tận dụng sự hấp thu còn lại của ruột. + Làm giảm nhu động ruột.
- Nguyên tắc:
+ Cho người bệnh ăn bình thường, uống nước theo nhu cầu. + Nên ăn thức ăn lỏng, nhẹ, dễ tiêu. + Hạn chế chất xơ, gia vị và những loại thức ăn gây kích thích đường tiêu hóa. + Dùng kèm men tiêu hóa: bialactin... + Cung cấp đủ năng lượng, protein để bồi hoàn cho cơ thể.
Chế độ ăn trong bệnh loét dạ dày tá tràng:
- Mục đích :
+ Giảm co thắt dạ dày. + Trung hòa dịch dạ dày. + Ổn định sự tiết dịch.
- Nguyên tắc:
+ Không dùng thức ăn gây kích thích niêm mạc dạ dày - tá tràng. + Khi người bệnh có cơn đau: Làm loãng acid dạ dày: uống nước, thuốc. Ăn thức ăn trung hòa như: sữa, cháo. + Khi người bệnh ổn định: Ăn nhiều bữa trong ngày, không ăn quá no hay quá đói. Thức ăn dễ tiêu, nấu chín, hạn chế ăn thức ăn tươi sống. Loại bỏ thức ăn có chất kích thích: chua, cay, thức ăn có nhiều xơ, rượu, cà phê, thức ăn quá nóng, quá lạnh.
Chế độ ăn trong bệnh lý về gan mật:
- Mục đích:
+ Giảm tình trạng phá hủy tế bào gan. + Giúp tế bào gan phục hồi nhanh. + Giảm sự thoái hoá của tế bào gan. + Giảm bài tiết mật.
- Nguyên tắc:
+ Chủ yếu glucid, protein, hạn chế lipid. + Thay mỡ động vật bằng dầu thực vật. + Tăng vitamin, chú ý vitamin nhóm B. + Nên dùng các loại đường đơn cho người bệnh dễ hấp thu (đường trong hoa quả). + Trong một số trường hợp người bệnh phải hạn chế cả protid khi người bệnh tăng ure huyết (hội chứng gan thận). + Cho người bệnh ăn nhiều lần trong ngày với số lượng ít. + Giảm chất kích thích gây tiết mật: mỡ, trứng.
Chế độ ăn trong bệnh về thận:
- Mục đích:
+ Giảm gánh nặng cho thận, giảm phù. + Giảm muối, nước, protein. + Đảm bảo đủ nhu cầu năng lượng hằng ngày cho người bệnh.
- Nguyên tắc:
+ Hạn chế chất béo, ít đạm, rượu bia. + Thức ăn nhiều xơ, yoghurt. + Tăng cường glucid. .....