Cấp cứu chấn thương sọ não kín

I. Cần khám tổng quát lúc bệnh nhân mới vào :
− Đánh giá kỹ các thông số : mạch, huyết áp, nhịp tim, tình trạng hô hấp;
− Khám tổng quát về tình trạng đầu mặt, ngực, bụng, khung chậu, tứ chi, cần chú ý đề phòng trường hợp đa chấn thương, trường hợp shock ở trẻ em và người cao tuổi.
− Khám thần kinh : + Tình trạng tri giác : theo thang điểm Glasgow+ Tình trạng đồng tử và phản xạ ánh sáng+ Các dấu hiệu thần kinh khu trú :
· Yếu hay liệt nửa người
· Gồng cứng : gồng cứng mất vỏ, gồng cứng mất não
· Cơn động kinh khu trú … + Rối loạn thần kinh thựcvật : rối loạn nhịp tim, rối loạn vận mạch, rối loạn điều nhiệt, vã mồ hôi, cơn mất não tự phát …
− Khám vết thương :+ Vết thương da đầu : kích thước, độ sâu, có đường nứt sọ bên dưới hay không ? Có chảy dịch não tủy ? Lồi nhu mô não ? Có chảy dịch hay máu từ các lỗ tự nhiên ( mũi, tai …) ? + Tình trạng xương sọ : lõm sọ…
− Khám cột sống vận động và cảm giác tứ chi ; đặc biệt cần chú ý đề phòng : CTSN + chấn thương cột sống cổ .II. Sơ cứuRLNAGO (hô hấp, tuần hoàn, thần kinh, bụng, niệu sinh dục, xương: phác đồ c/c đa chấn thương)Thông đường thở :Hút đàm, nhớt , máu , tư thế nằm , cho thở dưỡng khí , đặt nội khí quản hay mở khí quản khi có chỉ định.Điều trị choáng :Tìm nguyên nhân và phối hợp với các chuyên khoa bạn:Giữ đường tĩnh mạch với kim hoặc dây luồn lớn N⁰ 16 - 18 .Truyền dịch hay máu tùy trường hợp , đặt bệnh nhân ở tư thế cho đàm nhớt dễ chảy ra ngoài . Chống chảy máu:Băng ép hoặc khâu cầm máu vết thương da đầu . Chống phù não :Dựa vào triệu chứng kết hợp lâm sàng và CT-Scanner sọ não :- Dùng Mannitol 20% truyền tĩnh mạch 80 giọt/ phút, liều thường dùng 1-2 g/ kg cân nặng ( cần cân nhắc chỉ định dùng hoặc giảm tốc độ truyền nếu bệnh nhân có tiền sử mắc bệnh về tim mạch và theo dõi ion đồ ) .- Có thể dùng thêm Lasix 10 - 20 mg / 6 giờ tiêm mạch .Chống dãydụa : Cố định để bệnh nhân khỏi té, tìm nguyên nhân và giải quyết ( chú ý đường hô hấp và đường tiểu). Khi chẩn đoán đã được xác nhận, có quyền dùng thuốc loại Diazepam (Séduxen ) , liều nhẹ 10 mg mỗi 4 - 6 giờ tiêm bắp hoặc tiêm mạch chậm, có thể dùng Phénobarbital 50 - 100 mg ( TB), ( ở trẻ em 2 mg/ kg cân nặng/ 24 giờ ) .